Tewhid.mk

Возвишениот Аллах им пропишува на брачните сопружници разни права и обврски до кои треба да се придржуваат. Возвишениот Аллах вели: „...Тие имаат исто толку права колку и должности, според законот – само што мажите имаат предност над нив за еден степен – степен...“ (Ел-Бекаре, 228)

Аллаховиот Пратеник, с.а.в.с., на последниот хаџџ¹ рекол: „Вашите сопруги кај вас имаат свои права, а и вие имате свои права кај нив...“

Некои од тие заеднички меѓусебни должности и обврски се:

• брачна верност;

• љубов и милост;

• доверба;

• желба, трпение, поднесување на животните непријатности и проблеми во настојувањето за зачувување на брачната заедница;

• придржување за општите правила и прописи со кои се продолжува брачната врска итн.

Должности и обврски на сопругот кон сопругата

Покрај овие општи меѓусебни должности и обврски сопругот има и посебни обврски кон сопругата:

• Потполно да & ги исполни нејзините морални и материјални права, како физички така и телесни; да & исплати мехр², да & обезбеди издршка, да ја чува, да ја штити и да се грижи за неа живеејќи со неа на еден убав пристоен и пропишан начин, да ја храни, облекува, да & обезбеди стан, да & обезбеди сè што таа посакува во границите на шеријатот, а за него тоа да не преставува голема потешкотија. Да ја воспитува на прописен начин со убав совет и говор. Ако е непослушна, тогаш едно време се користи сексуална апстиненција, а ако пак таа продолжи со непослушност, тогаш во таа неугодна ситуација со многу услови, ограничувања и прописи му се дозволува да ја удри. Тоа треба да биде предупредувачки удар. Не смее да биде силен, затоа што не смее да остави никаква трага, модринка, а камо ли нешто повеќе од тоа. Не смее да ја удри по лицето. Не смее да ја злоупотреби оваа можност, затоа што ова не му е наредено, туку како краен метод, во специфични и ретки ситуации, и во ограничени услови дозволено. Возвишениот Аллах вели: „А оние од чија непослушност се плашите, посоветувајте ги, а потоа од нив во постела раздвојте се, па и удрете ги; кога ќе ви станат послушни, тогаш не правете им неправда.“ (Ен-Ниса, 34) Познато е дека нашиот сакан Пратеник Мухаммед, с.а.в.с., никогаш не удрил ниту една од своите жени, а тој најдоследно го практикувал исламот, оставајќи ни блескав пример кој треба да го следиме!

• Да ја поучи за основните верски работи, ако не ги знае, или поради тоа да & овозможи за тоа да оди на одредени места каде што може да научи (мектеби, курсеви, семинари, предавања, училишта итн.) зошто духовната потреба во исламот не заостанува зад материјалната.

• Да ја поттикне на учење, прифаќање и практикување на најосновните исламски прописи; да & забрани неисламско облекување и откривање, недозволено мешање и контактирање со други мажи, освен во присуство на махрем³, да не & пружи можност морално да се расипе, бидејќи Пратеникот, с.а.в.с., вели: „Човекот е пастир во своето семејство и одговорен е за своето стадо.“

• Да не ги изнесува нејзините тајни пред луѓето.

• Да има со неа сексуални односи, најмалку еднаш во четири месеци, освен ако нема некој посебен узур⁴ и оправдание, како што е отсуство поради пат и сл. Секако, овде би требало малку пошироко да се образложи и елаборира ова прашање, поради неговата важност во брачните односи, зошто и самите исламски научници се разединуваат по ова прашање. Ханбелиските⁵ алими⁶ сметаат дека тоа мора да биде најмалку еднаш во четири месеци и тоа задолжително, освен со оправдана причина. Така, во случај сопругот да одбие приближување кон сопругата после четири месеци сексуално апстинирање, жената би имала право поради тоа да бара развод на бракот. Меѓутоа, ако мажот би отишол на пат поради потреба, па дури и тоа да се одложи, тоа би било оправдана причина за потиснување на интимните односи. Кога мажот би отпатувал или престојувал шест месеци, без оправдание за тоа престојување, па жената би го повикала, должен е да се врати, како што Омер, р.а.⁷, донел одлука за оженетите муџахиди⁸, шест месеци да се задржат во војска на боиште, четири кај својата жена, а два месеци на пат, по еден месец во доаѓање и заминување.

• Да спие и преноќува кај неа. Ако е во полигамен⁹ брак, тогаш, должен е да престојува кај неа кога ќе & дојде нејзиниот ред според распоредот.

• Должен е да не & забранува на сопругата во случај на потреба да им помага на своите болни роднини, да им клања џеназе намаз¹⁰ при случај на смрт и да ги посетува под услов тоа да не биде на штета на семејството и сопругот.

• Во случај на послушност на жената, мажот нема право да ја удира или да ја остава сама во кревет.

• Да не ја принудува на одвратни и валкани работи.

• Да го цени нејзиното мислење и да се консултира со неа.

• Да се однесува коректно кон нејзините родители и роднини.

• Да не ја изненадува со ненајавено враќање од пат, да ја извести за тоа и да побара дозвола за влез кај неа кога ќе се врати (како не би ја затекнал во неуредна и несакана состојба што може да има непријатни консеквенци во понатамошниот брачен живот).